اجتهاد و استنباط احکام از منابع تشریع جز کتاب و سنت که مورد اتفاق فراقین است، ادلّه و مصادر دیگری نزد علمای مذاهب و فقهای اسلامی دارد که بعضی مورد پذیرش همه مذاهب است و قسمتی مورد پذیرش همه مذاهب نیست امامیه ادله احکام را منحصر به چهار منبع کتاب، سنّت، عقل و اجماع می داند و اهل سنت با اختلاف مذاهب جز کتاب و سنت و اجماع مصادر دیگری برای احکام قائلند که به اجمال عبارتند از: قیاس و استحسان و مصالح مرسله و سد ذرایع و استصحاب و عرف و قول صحابه ، اما کلیه این منابع مورد قبول همه مذاهب نیست و احیاناً بعضی از منابع مزبور گرچه اسماً مورد اثبات یا نفی فریقی قرار گرفته ولی عملاً خلاف آن ثابت است و بعضی از ادلّه مزبور خود استقلالی در دلیلیت ندارد بلکه مصادیق دلیل دیگری است و مرجوع به آن. بطور خلاصه می توان گفت در وراى منابع حقوق اسلام، اراده الهى قرار دارد و در واقع، کتاب و سنّت و اجماع و عقل، مبیّن اراده خداوند مى باشند، لذا بر این اساس مى توان گفت که منبع اصلى حقوق اسلام یا مصدر اصلى تشریع در اسلام، اراده خداوند است و هر یک از کتاب و سنّت و اجماع و عقل، راهنما و دلیلى هستند که ما را به اراده الهى رهنمون مى شوند. بدین ترتیب تعبیر دقیق تر این است که آنها را مصادر تشریع یا دلایل حقوق اسلام یا دلایل احکام شرعى بنامیم.
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
بیان مسئله
سوالات تحقیق
پیشینه تحقیق
فرضیه های تحقیق
اهداف تحقیق
روش کار
ساماندهی تحقیق
فصل اول: تعریف مفاهیم و مبانی
مبحث اول: تعریف مفاهیم و مبانی آن
گفتار اول: تعریف مفاهیم منابع تشریع
بند اول: قرآن کریم یا کتاب آسمانی مسلمانان
الف: گستره مفهومی قرآن
ب: اسامی قرآن
ج: مفاهیم مربوط به اجزاء قرآن
بند دوم: مفهوم سنت
الف: مفهوم لغوی سنت
ب: سنت در اصطلاح فقها
ج: گونه های سنت
د: سویه های سنت
ه: ملاک حجیت سنت
بند سوم: مفهوم اجماع در وفقه
بند چهارم: معنای لغوی عقل
بند پنجم: قیاس
بند ششم: استحسان
بند هفتم: مصالح مرسله
گفتار دوم: مفاهیم مرتبط با مصادر تشریع
بند اول: مصدرالتشریع
بند دوم: قاعده شرعی
بند سوم: اجتهاد
بند چهارم: علم فقه
بند پنجم: اصول فقه
الف: تعریف اصول فقهی
ب: موضوع اصلی فقه
مبحث دوم: اجتهاد و قاعده شرعی
گفتار اول: اجتهاد و گستره آن
بند اول: پیدایش اجتهاد
بند دوم: لزوم اجتهاد
گفتار دوم: ویژگیهای قاعده شرعی
بند اول: ریشه آسمانی و دینی قاعده شرعی
بند دوم: قاعده شرعی به عنوان قاعده رفتاری
بند سوم: قاعده شرعی، به عنوان تنظیم کننده رفتار ظاهری و باطنی
بند چهارم: قاعده شرعی خطابی به عنوان افراد جامعه
بند پنجم: قاعده شرعی به عنوان قاعده ای عام و مجرد
بند ششم: الزام آور بودن قاعده شرعی به دلیل دارا بودن جزای دنیوی و اخروی
گفتار سوم: شرع اسلامی و قواعد عمومی
بند اول: شرع اسلامی و قواعد اجتماعی
بند دوم: شرع اسلامی و اخلاق
بند سوم: شرع اسلامی و سایر ادیان
فصل دوم: مصادر تشریع در فقه امامیت و اهل سنت
مبحث اول: منابع اربعه تشریع
گفتار اول: کتاب یا قرآن مجید
بند اول: قرآن به عنوان مصدر شریعت
بند دوم: حجیت ظواهر قرآن
الف: قرآن به عنوان کتاب مردم
ب: قرآن به عنوان دلیل نبوت
ج: قرآن به عنوان بزرگترین مرجع مسلمانان
د: قرآن به عنوان معیار شناخت روایات غلط
ه: سیره ائمه اطهار
بند سوم: مفهوم و ماهیت نسخ
الف: ماهیت نسخ
ب: فرق میان نسخ در قوانین بشری با نسخ در قوانین الهی
گفتار دوم: گستره سنت به عنوان دومین مصدر تشریع
بند اول: قول و عمل رسول خدا (ص)
بند دوم: گفتار یا رفتار یا تقریر معصوم (ع)
الف: دلالت فعل معصوم
ب: دلالت تقریر معصوم
بند سوم: چگونگی سندیت اقوال و اعمال معصوم (ص)
الف: خبر متواتر
ب: خبر واحد
بند چهارم: ارتباط سنت با قرآن کریم
الف: قرآن محوری
ب: سنت محوری
گفتار سوم: اجماع
بند اول: اجماع به عنوان مصدر تشریع
بند دوم: پیشینه تاریخی اجماع
بند سوم: انواع اجماع
الف: اجماع مدرکی
ب: اجماع محصل
ج: اجماع منقول
د: اجماع مرکب
ه: اجماع بسیط
بند چهارم: احکام اجماع
الف: حکم منکر اجماع
ب: حکم اجماع پس از اجماع
ج: حکم اجماع بر حکمی پس از وقوع اختلاف در آن
بند پنجم: فرق اجماع میان شیعه و سنی
گفتار چهارم: عقل به عنوان مصدر تشریع
بند اول: تقسیم بندی دلایل عقلی
بند دوم: اصالت عقل در سنت
مبحث دوم: تحلیل و بررسی برخی از دلیل های احکام مورد اختلاف شیعه و سنی
گفتار اول: قیاس
بند اول: ارکان و انواع قیاس
بند دوم: دلایل حجیت قیاس
الف: دلایل کتابی
ب: دلایل مربوط به سنت
ج: اجماع مربوط به حجیت قیاس
د: دلیل عقلی مبنی بر حجیت قیاس
بند سوم: دلایل مربوط به رد حجیت قیاس
گفتار دوم: استحسان
بند اول: ماهیت استحسان
بند دوم: انواع استحسان
الف: استحسان قیاسی
ب: استحسان ضرورت
گفتار سوم: مصالح مرسله
بند اول: ماهیت مصالح مرسله
بند دوم: استنادات مصالح مرسله
بند سوم: مصالح مرسله و تفاوت آن با قیاس
گفتار چهارم: شریعت سلف
گفتار پنجم: مذهب صحابی
گفتار ششم: دلیل عرف و عادت
گفتار هفتم: قاعده سد ذرایع
بند اول: سد ذرایع و حجیت آن
الف: تعریف ذرایع
ب: انواع ذریعه
ج: اعتبار سد و فتح ذرایع در نگاه مذاهب
نتیجه گیری
پیشنهادات
منابع و مآخذ
سطح پایان نامه: کارشناسی ارشد
تعداد صفحات: ۱۳۴
فرمت فایل: word
توجه: لینک دانلود بعد از پرداخت بصورت فوری ارائه میشود.
دیدگاهی وجود ندارد
دیدگاه ها بسته شدند