مستندسازی تجربیات شغلی رشته علوم اجتماعی برای اخذ رتبه عالی (۲)

تدریس علوم اجتماعی در مقاطع مختلف ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان بخش مهمی از فعالیت اساسی و هدفداری است که تحت عنوان «جامعه پذیری کودکان و نوجوانان» می توان آن را جمع بندی و خلاصه نمود.
کتب درسی در ایران به صورت متمرکز و از بالا به پایین تهیه شود و علیرغم تلاش فراوانی که مولفین و دست اندرکاران امور انجام می دهند. فاصله بین مفاهیم و دنیای ایجاد شده توسط کتب درسی با واقعیت های موجود در جامعه به ویژه با توجه به تنوع فرهنگی در خرده فرهنگ های مختلف بسیار است و گاهی معلمان در ارائه مطالب و محتوای گردآوری شده دچار مشکلات متعدد هستند.
در سطوح ابتدایی سعی شده است مطالب اجتماعی به صورت کمی ارائه شود زیرا در این مقطع هنوز دانش آموز قادر به تفکیک و درک بسیاری از مطالب به صورت مجزا نیست. بنابراین آنچه که لازم است تا یک کودک بتواند ارتباط درستی با پیرامون خود برقرار کند با هم به او ارائه می شود.
دروس مطالعات اجتماعی مجموعه ای بسیار ساده از موضوعات متفاوت مانند تاریخ، جغرافیا، اقتصاد، مردم شناسی، جامعه شناسی و روان شناسی می باشد که در ارتباط با انسان است. این علوم بدون این که هویتشان زیر سوال برود همگی با هم به کودک آموزش داده می شود.
فردی از نظر اجتماعی رشد یافته است که به راحتی بتواند با استفاده از مهارتهای اجتماعی با دیگران ارتباط برقرار کند یعنی با دیگران زندگی کند و سازگاری داشته باشد. رشد اجتماعی مهمترین جنبه شخصیتی افراد است که هر قدر فرد سازگارتر و دارای روابط اجتماعی قوی تر باشد می تواند در بستر اجتماع از نظر شخصیتی، شغلی موفق تر باشد.
در این نوشتار به بررسی اهداف درس علوم اجتماعی در مدارس راه و تبیین چند مورد از تجربیات نگارنده در درس علوم اجتماعی پرداخته می شود.

فهرست مطالب

بیوگرافی
۱- مقدمه
۲- ارزیابی عمومی
علوم اجتماعی کیست؟
اهمیت درس علوم اجتماعی
ویژگیهای علوم اجتماعی
ضرورت آموزش درس های علوم اجتماعی
کتاب های درسی علوم اجتماعی و مهارتهای اجتماعی زندگی نوین
مهارت های ارتباطی
مهارت ارتباط فردی و میان فردی
مهارت ارتباط گروهی
مهارت ارتباط جهانی
چالش های درس علوم اجتماعی
ویژگیهای معلم موثر در علوم اجتماعی
شخصیت معلم
شاخص های شخصیت معلم
مدیریت و سازماندهی کلاس
سازماندهی آموزشی و جهت دهی به آن
اجرای آموزش
نظارت بر پیشرفت و توان بالقوه دانش آموزان
۳- روش های انجام کار
رفتار معلم و یادگیری
چند مدل تدریس
یادگیری معنی دار
الگوی کسب مفهوم
۴- عناوین تجارب
۵- تبیین تجارب
تبیین تجربیات اینجانب در درس جغرافیا
لیست توصیه ها به معلمان جغرافیا در مورد فن کلاس داری
ویژگیهای پیشنهادی برای یک اتاق جغرافیا
وسایلی که می توان در جغرافیای دوره راهنمایی ساخت
تبیین تجربیات ایجاد انگیزه در دانش آموزان در درس جغرافیا
تبیین تجارب ایجاد علاقه در دانش آموزان به درس تاریخ
طرز برخورد اینجانب با چند نوع از رفتارهای نامطلوب دانش آموزان
برخورد با پرحرفی
بازیگوش و جا به جایی
خودنمایی و ایجاد سر و صدا
خرد کردن کاغذ و ریختن در کلاس
تبیین تجارب افزایش میزان علاقه مندی دانش آموزان سوم راهنمایی به درس تاریخ
تبیین ۱۰ اصل که بنده در کلاس رعایت می کردم
۶- عوامل موفقیت یا عدم موفقیت حاصله ناشی از انجام امور محوله
علل مربوط به نظام آموزشی
علل مربوط به کتب درسی
علل مربوط به دبیران
علل مربوط به دانش آموزان
۷- اقدامات خاص
۸- بیان نکات ویژه و کلیدی
۹- ارائه برنامه برای تدریس بهتر علوم اجتماعی
۱۰- منابع